ramayana slokas

Valmiki Ramayana Slokas

न सुहृद्यो विपन्नार्था दिनमभ्युपपद्यते ।
स बन्धुर्योअपनीतेषु सहाय्यायोपकल्पते ॥

भावार्थ :
सुह्रद् वही है जो विपत्तिग्रस्त दीन मित्र का साथ दे और सच्चा बन्धु वही है जो अपने कुमार्गगामी बन्धु का भी सहायता करे ।

आढ् यतो वापि दरिद्रो वा दुःखित सुखितोऽपिवा ।
निर्दोषश्च सदोषश्च व्यस्यः परमा गतिः ॥

भावार्थ :
चाहे धनी हो या निर्धन, दुःखी हो या सुखी, निर्दोष हो या सदोष – मित्र ही मनुष्य का सबसे बड़ा सहारा होता है ।

वसेत्सह सपत्नेन क्रुद्धेनाशुविषेण च ।
न तू मित्रप्रवादेन संवसेच्छत्रु सेविना ॥

भावार्थ :
शत्रु और क्रुद्ध महाविषधर सर्प के साथ भले ही रहें, पर ऐसे मनुष्य के साथ कभी न रहे जो ऊपर से तो मित्र कहलाता है, लेकिन भीतर-भीतर शत्रु का हितसाधक हो ।

लोक-नीति -न चातिप्रणयः कार्यः कर्त्तव्योप्रणयश्च ते ।
उभयं हि महान् दोसस्तस्मादन्तरदृग्भव ॥

भावार्थ :
मृत्यु-पूर्व बालि ने अपने पुत्र अंगद को यह अन्तिम उपदेश दिया था – तुम किसी से अधिक प्रेम या अधिक वैर न करना, क्योंकि दोनों ही अत्यन्त अनिष्टकारक होते हैं, सदा मध्यम मार्ग का ही अवलम्बन करना ।

सर्वथा सुकरं मित्रं दुष्करं प्रतिपालनम् ॥

भावार्थ :
मित्रता करना सहज है लेकिन उसको निभाना कठिन है ।

मित्रता-उपकारफलं मित्रमपकारोऽरिलक्षणम् ॥

भावार्थ :
उपकार करना मित्रता का लक्षण है और अपकार करना शत्रुता का ।

ये शोकमनुवर्त्तन्ते न तेषां विद्यते सुखम् ॥

भावार्थ :
शोकग्रस्त मनुष्य को कभी सुख नहीं मिलता ।

शोकः शौर्यपकर्षणः ॥

भावार्थ :
शोक मनुष्य के शौर्य को नष्ट कर देता है ।

सुख-दुर्लभं हि सदा सुखम् ।

भावार्थ :
सुख सदा नहीं बना रहता है ।

न सुखाल्लभ्यते सुखम् ॥

भावार्थ :
सुख से सुख की वृद्धि नहीं होती ।

मृदुर्हि परिभूयते ॥

भावार्थ :
मृदु पुरुष का अनादर होता है ।

सर्वे चण्डस्य विभ्यति ॥

भावार्थ :
क्रोधी पुरुष से सभी डरते हैं ।

स्वभावो दुरतिक्रमः ॥

भावार्थ :
स्वभाव का अतिक्रमण कठिन है ।

Also Read:

Chanakya Quotes and Slokas
Guru Slokas
Paropkar Slokas
Popular Slokas
Prayer Slokas
Sanskrit Shlokas
Satya Slokas
Updesh Slokas
Sanskrit Subhasitani Slokas
Valmiki Ramayana Slokas
Valmiki Ramayana Slokas
Vidur Niti Slokas
Sanskrit Slokas on Vidya
Sanskrit Slokas on Vyayam

Share
error: Content is protected !!